آزمون حساسیت یکی از مهم‌ترین ارزیابی‌ها در زمینه زیست‌سازگاری تجهیزات پزشکی است که به‌منظور تعیین اثرات نامطلوب موضعی یا سیستمیک مواد پس از قرار گرفتن در معرض مکرر یا طولانی‌مدت انجام می‌شود. این آزمون‌ها واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت مفرط را که شامل مکانیسم‌های ایمنی‌شناسی هستند، شناسایی می‌کنند. بررسی پتانسیل حساسیت مواد ممکن است با استفاده از مواد شیمیایی خاص، خود ماده، یا عصاره‌های مواد مورد آزمایش انجام شود. بر اساس ماتریس زیست‌سازگاری مواد، آزمون حساسیت برای تمامی کلاس‌های تجهیزات پزشکی توصیه می‌شود.

مطابق استاندارد بین‌المللی ISO 10993-10، سه روش اصلی برای آزمون حساسیت وجود دارد که بر اساس نوع تماس تجهیزات با بدن یا مایعات بدن انتخاب می‌شوند.

آزمون حساسیت به روش Magnusson-Kligman یکی از روش‌های توصیه‌شده برای تجهیزاتی است که ارتباط خارجی یا داخلی با بدن یا مایعات بدن دارند، مانند تجهیزاتی که با پوشش‌های مخاطی تماس دارند. این آزمون معمولاً بر روی خوکچه هندی انجام می‌شود. در این روش، مواد مورد آزمایش با ماده CFA (Freund’s adjuvant) ترکیب می‌شوند تا میزان پاسخ‌دهی پوست به حساسیت افزایش یابد. این مطالعه به‌طور گسترده‌ای برای شناسایی حساسیت‌های احتمالی تجهیزاتی که با بافت‌ها یا مایعات داخلی تماس دارند، استفاده می‌شود.

آزمون حساسیت به روش Closed Patch برای تجهیزاتی که تنها با پوست سالم در تماس هستند، توصیه می‌شود. این روش شامل چندین دوز موضعی است که بر روی سطح پوست اعمال می‌شود. پاسخ پوست به مواد مورد آزمایش پس از چندین نوبت تماس بررسی می‌شود تا پتانسیل حساسیت‌زایی آن‌ها مشخص گردد. این آزمون به‌ویژه برای ارزیابی تجهیزاتی مانند پانسمان‌ها یا پوشش‌های پوستی طراحی شده است.

آزمون حساسیت به روش گره لنفاوی موضعی موش (LLNA) یکی دیگر از روش‌های رایج است که افزایش کمی لنفوسیت‌ها را در پاسخ به یک حساس‌کننده شناسایی می‌کند. اگر ماده‌ای به‌عنوان حساس‌کننده پوست عمل کند، سلول‌های لانگرهانس اپیدرمی ماده حساسیت‌زا را به غدد لنفاوی تخلیه‌کننده منتقل می‌کنند، که این امر باعث تکثیر و تمایز لنفوسیت‌های T می‌شود. این روش به دلیل آسیب کمتر به حیوانات در مقایسه با روش‌های Magnusson-Kligman و Closed Patch، ترجیح داده می‌شود. LLNA نه‌تنها از دقت بالایی برخوردار است، بلکه اطلاعات کمی بیشتری در مورد پتانسیل حساسیت‌زایی مواد ارائه می‌دهد و به‌عنوان یک روش ارجح در آزمایش‌های حساسیت شناخته می‌شود.

این آزمون‌ها با هدف اطمینان از ایمنی و سازگاری مواد و تجهیزات پزشکی انجام می‌شوند و اطلاعات ضروری برای ارزیابی ریسک‌های مرتبط با مواد مورد استفاده در تجهیزات پزشکی را فراهم می‌کنند. انتخاب روش مناسب بستگی به نوع تماس تجهیزات با بدن و شرایط استفاده آن‌ها دارد.